Wat zit er in verf?

Het lijkt een simpele vraag: ‘Wat is verf nu precies?’ Waar dient het nou precies toe? Waarom gebruiken we verf? Wat zit er precies in? Het zijn allemaal heel interessante vragen. Verf is niet zomaar een substantie. Er zit een heel verhaal achter. Hier lees je er meer over.

De meeste mensen gebruiken lakverf om een ondergrond mooi te maken. Een laag over de kozijnen geven het geheel een fraai uiterlijk. Sommigen kiezen ervoor om hout ‘kaal’ te laten, maar nooit zonder een beschermlaag. Een functie is dus in ieder geval het ‘mooi‘ maken en ‘beschermen‘ van de ondergrond.

Een laag verf of beits over houtwerk maakt het dus ook hygiënischer. Het zorgt ervoor dat het hout schoon te maken is. Stof blijft er niet gemakkelijk aan hangen, het is goed af te nemen. Dit komt doordat verf de ondergrond gladder en harder maakt. Het geeft een filmlaag over de ondergrond, die het beschermd tegen invloeden van buitenaf.

Bindmiddel
De belangrijkste toevoeging is het ‘bindmiddel‘. Dit zorgt ervoor dat de losse chemische deeltjes aan elkaar blijven kleven. Bindmiddel zorgt in feite ervoor dat het een geheel wordt. Eigenschappen als duurzaamheid en hardheid van de laag zijn afhankelijk van de kwaliteit bindmiddel die bij de productie gebruikt wordt. Voor een betere kwaliteit is een betere bindmiddelen nodig.

Vulstoffen
Vulstof bepaalt het ‘vullend vermogen‘ van de verfsoort. De soort vulstof die gebruikt wordt zorgt in mindere of meerdere mate hoe de ondergrond volloopt en oneffenheden vult. Een zwaardere kwaliteit kan dus beter kleine oneffenheden aan dan een goedkoop huismerk, die veel dunner en wateriger is. Een goed voorbeeld is vullende grondverf. Hier zitten meer vulstoffen in, die ervoor zorgen dat de laag grondverf de ondergrond beter vult, zodat er minder plamuur nodig is.

Hulpstoffen
Iedere verf bevat hulpstof. Dit is maar een heel klein percentage van de substantie (vaak maar 1%) maar toch ook een heel belangrijk onderdeel. Hulpstoffen zijn bijvoorbeeld ‘siccatief‘. Siccatieven zorgen voor de droging van de verf. Hoe meer siccatief een verf bevat, hoe sneller deze zal drogen. Sommige schilders voegen zelf nog extra siccatief toe, zodat de verf sneldrogend wordt. Wees hier wel voorzichtig mee, want teveel siccatief kan ervoor zorgen dat de verf plakkerig blijft of heel langzaam droogt!
Denk bij andere hulpstoffen verder aan stoffen die zorgen voor een optimale vloeiing, hardheid (bijvoorbeeld ‘polyurethaan’ of een UV-filter bij transparante beits of vernis.

Pigment
Tenslotte bevatten de meeste verfsoorten pigmenten. Pigment is in feite een ander woord voor kleurstof. Behalve de volledig transparante beitsen of vernissen, die kleurloos zijn. Overigens zijn veel blanke beitsen of vernissen niet volledig kleurloos, maar dit komt door het soort bindmiddel dat gebruikt is.
Pigmenten zorgen voor de kleur van de verf. Dit zorgt ook voor de mate van dekking van de verf. Wit pigment dekt erg goed, andere weer veel minder. Heldere kleuren, waaronder fel-rood, dekken erg slecht. Dit komt doordat deze kleuren pigmenten transparanten zijn dan andere kleuren. Een minder goed dekkende kleur als rood en donker blauw is dus niet zozeer afhankelijk van de kwaliteit verf, maar vooral van de kleur. Hoewel natuurlijk een goedkopere verf in die kleur nóg slechter zal dekken dan een betere kwaliteit verf.
Vroeger werd voor verf ook ‘loodwit‘ wit gebruikt. De naam zegt het al, in dit pigment zit lood verwerkt en is giftig. Bij het schuren van verf waar loodwit in verwerkt is, komen kleine looddeeltjes in de longen. Het gebruik van loodwit in verf is tegenwoordig verboden en zal dus niet meer voorkomen in verf. Oude ondergronden kunnen nog wel deze looddeeltjes bevatten. Goede adembescherming is bij het schuren van oude lagen verf noodzakelijk.